Vài “fact” về các phi công Ace của Không quân Nhân dân Việt Nam.
Theo số liệu tạm coi là mới nhất (được khảo sát trong cuốn Những trận không chiến trên bầu trời Việt Nam xuất bản 2013), trong Kháng chiến chống Mỹ có tổng cộng 19 phi công Không quân Nhân dân Việt Nam được ghi nhận từ 5 chiến công trở lên, tương đương danh hiệu Ace.
Ở đây mở ngoặc thêm, vì sao nhiều bài báo lại nói là 16 Ace? Nguyên nhân là các bài viết này thường dịch từ nguồn phương Tây, trong đó họ không tính thành tích bắn rơi UAV nên đã bỏ qua 2 người là Liệt sỹ Đặng Ngọc Ngự và Phi công Nguyễn Văn Nghĩa (đều hạ 4 chiếc có người lái). Ngoài ra còn 1 trường hợp đặc biệt của Liệt sỹ Võ Văn Mẫn. Thực tế thì trong các tài liệu chính thức của Không quân Nhân dân Việt Nam, Liệt sỹ Võ Văn Mẫn được ghi nhận 4 chiến công (2 F-4, 1 F-8, 1 F-105). Tuy nhiên các tác giả của Những trận không chiến trên bầu trời Việt Nam sau khi đối chiếu diễn biến các trận đánh của 2 bên đã xác định Liệt sỹ Võ Văn Mẫn còn có thêm 1 F-4 vào ngày 24-4-1967.
Trong số 19 Ace thì có 6 Ace MiG-17 – đứng đầu là Phi công Nguyễn Văn Bảy (A) với 7 chiến công và 13 Ace MiG-21 – đứng đầu là Phi công Nguyễn Văn Cốc với 9 chiến công. MiG-19 (thực ra là J-6) của VN được đưa vào chiến đấu muộn trong bối cảnh tác chiến đường không của Mỹ đã có rất nhiều cải tiến nên kết quả khá hạn chế, không có phi công nào bắn rơi trên 1 chiếc.
Tính ở thời điểm lập công, các Ace MiG-17 đều thuộc Trung đoàn không quân 923 (đoàn Yên Thế). Ace MiG-21 có 9 người thuộc Trung đoàn không quân 921 (đoàn Sao Đỏ), 2 người thuộc Trung đoàn không quân 927 (đoàn Lam Sơn) và 2 người lập công khi chiến đấu ở cả 2 trung đoàn 921 và 927.
Phi công Nguyễn Nhật Chiêu (Trung đoàn 921) là Ace duy nhất lập công trên cả 2 loại máy bay: ngày 20-9-1965 bắn hạ 1 F-4 bằng MiG-17 và sau đó trong năm 1967 bắn hạ 1 F-105, 4 F-4 bằng MiG-21. Các Ace còn lại đều lập công trên 1 loại máy bay duy nhất mặc dù có không ít người từng lái MiG-17 trước khi chuyển sang MiG-21.
Nếu tính thành tích bắn rơi máy bay có người lái, có 4 vị trí đồng hạng nhất với 7 chiến công là Phi công Nguyễn Văn Cốc, Phi công Nguyễn Hồng Nhị, Phi công Phạm Thanh Ngân (MiG-21) và Phi công Nguyễn Văn Bảy (A) (MiG-17).
Phi công Nguyễn Hồng Nhị và Phi công Phạm Thanh Ngân là người giữ kỷ lục bắn hạ nhiều loại máy bay Mỹ nhất (6 loại). “Đơn điệu” nhất là Phi công Lê Thanh Đạo, chỉ có 1 loại duy nhất là F-4 (6 chiếc).
Trong số các chiến công, có 1 vài mục tiêu đặc biệt, đó là các máy bay tác chiến điện tử, 1 RC-47 được ghi công cho Phi công Lưu Huy Chao ngày 29-7-1966 và 1 EB-66 được ghi công cho Phi công Nguyễn Đăng Kính ngày 19-11-1967.
Phi công Nguyễn Tiến Sâm là người có
thời gian xác lập danh hiệu Ace nhanh nhất khi chỉ mất đúng 3
tháng (từ ngày 5-7 đến 5-10-1972) để bắn hạ 5 chiếc F-4. Về
phía MiG-17 là Liệt sỹ Lê Quang Trung với thời gian từ 12-6 đến
9-10-1966. Nói về chuỗi ghi điểm có thể kể thêm Phi công Nguyễn
Hồng Nhị, từ 31-8 đến 7-11-1967 đã liên tiếp hạ 5 chiếc có
người lái (trước đó ngày 4-3-1966 Phi công Nguyễn Hồng Nhị bắn rơi
chiếc đầu tiên là 1 UAV).
Phi công Vũ Ngọc Đỉnh là Ace duy nhất được ghi công bắn rơi 2 máy bay trong 1 trận (2 F-105 ngày 17-12-1967). Ngoài ra Phi công Vũ Ngọc Đỉnh là 1 trong 2 trường hợp hiếm hoi của Không quân Nhân dân Việt Nam được ghi công bắn hạ trực thăng (1 chiếc H-53 ngày 28-1-1970).
Có 3 Ace đã hy sinh trong chiến đấu, và người thứ 4, Liệt sỹ Lê Quang Trung hy sinh trong lúc bay huấn luyện bằng MiG-15UTI/JJ-2 khi đang là Thiếu tá, Trung đoàn trưởng Trung đoàn không quân 925, 1 điều rất đáng tiếc.
Và điều cuối cùng khá hiển nhiên là cả 19 phi công Ace của Không quân Nhân dân Việt Nam đều đã được phong danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét